Guía didáctica 5. Risco volcánico

Presentación

El risco volcánico constitúe unha ameaza para a seguridade das persoas, o medioambiente e a contorna urbana. Conscientes da necesidade de fomentar unha cidadanía preparada, esta guía didáctica preséntase como unha ferramenta educativa para o desenvolvemento da conciencia preventiva desde as primeiras etapas do sistema educativo. A través de propostas pedagóxicas adaptadas a cada nivel, promóvese a aprendizaxe significativa sobre os riscos, as medidas de autoprotección e a cultura de prevención.

Unidade 5. Risco volcánico

Finalidade e destinatarios

Esta guía didáctica ten como finalidade proporcionar ao profesorado/ao persoal docente unha ferramenta pedagóxica útil e adaptada para sensibilizar ao alumnado de todas as etapas educativas non universitarias sobre a actuación e a autoprotección ante os riscos volcánicos. A través de actividades, inclusivas e contextualizadas, preténdese:Salto de línea e Xerar a cultura na prevención de riscos.

• Fomentar actitudes responsables e respectuosas co medio natural.
• Desarrollar competencias crave relacionadas coa seguridade, o pensamento crítico e a participación cidadá.
• Dotar ao alumnado de coñecementos prácticos sobre como actuar antes, durante e despois dunha erupción volcánica.

La guía está dirixida ao profesorado de centros educativos de Educación Infantil, Educación primaria, Educación Secundaria Obligatoria, Bacharelato, Formación Profesional e outros ensinos non universitarios, e inclúe propostas metodolóxicas adaptadas a cada etapa. Tamén é útil como recurso complementario en programas de educación ambiental, protección civil escolar ou formación para a convivencia e a cidadanía.

Objetivos didácticos xerais

Os obxectivos didácticos desta guía céntranse en promover unha comprensión significativa do risco volcánico como fenómeno natural que pode afectar as persoas, os ecosistemas e as infraestruturas. A través de propostas adaptadas a cada etapa educativa, preténdese que o alumnado:

• Reconozca que é un volcán, como funciona e que riscos pode xerar.
• Analice casos reais de erupciones volcánicas e as súas consecuencias sociais, ambientais e económicas.
• Adquiera hábitos de prevención e actitudes de autoprotección ante situacións de emerxencia relacionadas con volcáns.
• Desarrolle unha actitude crítica e responsable ante os riscos naturais, fomentando a cooperación, a resiliencia e a cultura de seguridade.
• Relacione el fenómeno volcánico con contenidos curriculares de diversas áreas, desde un enfoque interdisciplinar, activo e inclusivo.

Competencias clave abordadas

Las propostas metodolóxicas desta guía contribúen ao desenvolvemento das competencias crave definidas no currículo actual, destacando especialmente as seguintes:

• Competencia en conciencia e expresión cultural: a través de narrativas, xogos simbólicos, expresión plástica ou audiovisual vinculadas á prevención e a emerxencia.
• Competencia persoal, social e de aprender a aprender: mediante actividades que promoven a autoregulación, a reflexión crítica e a responsabilidade ante os riscos.
• Competencia cidadá: fomentando o compromiso co ben común, a participación na vida colectiva e a solidariedade ante situacións de emerxencia..
• Competencia en ciencia, tecnoloxía e enxeñaría (CET): ao identificar fenómenos naturais como as erupciones volcánicas, comprender as súas causas e propor solucións.
• Competencia dixital: mediante usar de recursos audiovisuais, documentais ou ferramentas interactivas que complementan o aprendizaxe.
• Competencia lingüística: reforzada pola lectura, a narración, o diálogo e a produción oral ou escrita.
• Competencia matemática e en competencias básicas en ciencia e tecnoloxía: ao realizar esbozo, clasificacións, análises de causas e consecuencias, ou secuencias de accións.